بتن به علت خصوصیات منحصر به فرد مانند سهولت دسترسی، هزینه پایین، دوام قابل قبول و.. امروزه به عنوان دومین مصالح پر مصرف ساختمانی شناخته می شود. لذا باید توجه داشت برای حفظ دوام لازم در سازه های بتنی و نیز اجرای مناسب نیازمند تهمیدات لازم در شرایط مختلف محیطی و بهره برداری می باشد.

بتن ترکیبی از آب و سیمان و سنگدانه است. پس از اختلاط این مواد یک سیال با قرام نسبی در ساعات اولیه تشکیل می‌شود. این مخلوط با گذر زمان سفت و تبدیل به یک ماده خشک و دارای استحکام بالا خواهد شد. دلیل اصلی رسیدن به مقاومت بالا وجود سیمان در بتن است. سیمان در فضای شیمیایی که توسط آب ایجاد می‌شود واکنش داده و به حد نهایی خود در حدود یک ماه می‌رسد. این واکنش سیمان و آب در دمای معمولی انرژی گرفته و در هوای سرد متوقف می‌شود. پس بتن ریزی در هوای سرد دارای یک اصول و روش مختص خود است. مشکلات و الزامات بتن ریزی در هوای سرد و تاثیر هوای سرد بر بتن ریزی در ادامه مورد بحث قرار می‌گیرد. ساخت و عمل آوری بتن هم در هوای سرد دارای شرایط ویژه است.

در انجام فعالیت های ساختمانی واقعاً نمی توان این فعالیت ها را منوط به روز های گرم سال نگهداشت. این یک واقعیت است که ساختمان سازی یک عملیات زمانبر بوده و چه بخواهید و یا نخواهید، در طول ساخت هر ساختمانی این احتمال وجود دارد که در فصل سرد سال نیاز به تداوم کار داشته باشید. در این حالت است که بتن ریزی در هوای سرد امری اجتناب ناپذیر خواهد شد. از این رو لازم است که هر اهل فنی برای رسیدن به ساختاری استاندارد و مستحکم در بنا های ساختمانی خود، اصول بتن ریزی در هوای سرد را فرا گرفته و آن را به درستی به انجام رساند.

بتن ریزی در هوای سرد چه مشکلاتی دارد؟
قبل از پرداختن به قواعد کلی و مهندسی در عملیات ‌های بتن ریزی با ماله پروانه ای و یا هر ابزار دیگری در هوای سرد، بهتر است اندکی در باب چرایی این حساسیت صحبتی داشته باشیم. اینکه چه چیزی در هوای سرد می تواند تا این اندازه دردسرآفرین شود که نیاز شده است برای رهایی از آن، قواعد و قوانین خاصی تدوین شود.

دردسر های بتن ریزی در هوای سرد وقتی خودش را نشان می دهد که بدانید تقریباً یک سوم وزن بتن در زمان اختلاط را آب تشکیل می ‌دهد. آب یک عنصر کلیدی در ایجاد بتن است و هر گونه بی نظمی در شرایط ایده ‌آل آن، خطر به هم خوردن ساختار مطلوب بتن را به دنبال خواهد داشت. ماجرا زمانی بحرانی خواهد شد که بدانیم آب یک عنصر به شدت حساس به دما است و در دما های پایین کاملا ماهیت فیزیکی خود را از دست می دهد. به طور ساده یخ می زند. یخ زدن آب در حین عملیات بتن ریزی مانع از اختلاط مطلوب خواهد شد و در نتیجه بتنی با سطح کیفیت بسیار نامرغوب حاصل خواهد گشت.

مشکلات بتن ریزی در هوای سرد
بتن تازه یک ماده شکل پذیر است. ماده شکل پذیری که حالت خمیری خود را از آب می‌گیرد. آب مایعی است که به راحتی در هوای زیر صفر درجه سانتی گراد یخ می‌زند. کار اصلی آب در بتن شرکت در واکنش هیدراتاسیون با سیمان بتن و ایجاد روانی است. واکنش هیدراتاسیون زیر دمای 5 درجه سانتی‌گراد متوقف می‌شود. پس تعریف هوای سرد برای بتن دمای کم‌تر از 5 درجه سانتی‌گراد به صورت پیوسته 72 ساعت، است. هوای سرد امکان یخ زدن بتن در ساعات اولیه را افزایش داده و سرعت کسب مقاومت اولیه بتن را به شدت پایین می‌آورد. اگر بتن قبل از گیرش یخ بزند، مقاومت نهایی آن نصف می‌شود. دمای پیوسته 72 ساعت زیر 5 درجه سانتی گراد برای بتن سرد محسوب می‌شود.

الزامات بتن ریزی در هوای سرد
بتن در دمای حدود 2- تا 1- درجه سانتی‌گراد در فشار یک اتمسفر یخ می‌زند. زمینه این یخ‌زدگی در دمای کم‌تر از 5 درجه ‌سانتی‌گراد با کاهش و توقف واکنش آب و سیمان است. آبی که اضافی مانده با سرد شدن هوا یخ می‌زند. با ادامه سیکل یخ زدن و ذوب شدن این موضوع سبب ترک خوردن و در موارد خاص متلاشی شدن بتن را در پی دارد. پس تا رسیدن به مقاومت 5 مگاپاسکال بتن باید حتما تحت مراقبت ویژه باشد.

برای داشتن بتن خوب و باکیفیت باید از یخ زدن بتن در سنین اولیه جلوگیری نمود. اگر بتن در ساعات ابتدایی یخ بزند حتی با عمل آوری و ایجاد شرایط مناسب برای پخت بتن دیگر نتیجه نهایی مقاومت به دست نمی‌آید.

بتن ریزی در زمستان

برای مقابله با هوای سرد باید تجهیزات مقابله با آن در پروژه فراهم شود. برخی از این وسایل دماسنج و وسایل گرم کننده و پوشش دهنده و محفوظ کننده بتن هستند. گرم کننده آب و سنگدانه در محل ساخت بتن بسیار به ساخت بتن در هوای سرد کمک می‌کند. استفاده از آب خیلی داغ با دمای بالای 80 درجه سانتی‌گراد مجاز نیست.

بتن ریزی با ماله پروانه ای و یا هر ابزار دیگری در هوای سرد اگر همراه با قواعد تدوین شده نباشد، منجر به یخ زدگی آب و در نهایت ایجاد ترک هایی در سطح و عمق بتن خواهد بود. بتن حاصله به شکل پولکی در خواهد آمد و در مدت زمانی کوتاه اثرات فرسایشی در آن به خوبی نمایان خواهد شد.

این احتمال از دست رفتن کیفیت بتن ریزی در هوای سرد، زمینه ‌ساز تدوین برخی از قوانین شده است. قوانینی که گاهاً در حد توصیه هستند و گاها تاکید اکید دارند. مثلاً توصیه شده است که در صورت امکان از بتن ریزی در هوای سرد آن هم در دما های زیر ۵ درجه سانتیگراد ممانعت به عمل آید. برای این توصیه هیچ منع قانونی در نظر نگرفته اند؛ اما در ادامه قید می ‌شود که اگر لازم است در دما های زیر ۵ درجه سانتیگراد اقدام به بتن ریزی در هوای سرد داشته باشید، در تمام مراحل بتن ریزی باید بتوانید درجه حرارت جسم بتن را در دمای بالاتر از ۵ درجه سانتیگراد قرار دهید.

اصول حاکم بر بتن ریزی در هوای سرد
همان گونه که قید شد، توصیه شده است که برای دما های زیر ۵ درجه سانتیگراد بتن ریزی در هوای سرد صورت نگیرد؛ مگر آنکه بتوان به نوعی دمای تمام مراحل ساخت تا توزیع بتن و حتی پس از آن را بالاتر از ۵ درجه سانتیگراد نگه داشت.

استفاده از آب‌گرم‌کن صنعتی برای ساخت بتن در هوای سرد
قبل از بتن‌ریزی باید یخ و برف قالب‌ها زدوده شود. دمای قطعات فلزی اندازه گیری شده و در صورت زیر صفر درجه سانتی‌گراد بودن از بتن ریزی به دلیل یخ زدن فوری آب بتن جلوگیری از اجرای بتن ریزی شود. این دمای کم فلزات سبب کاهش چسبندگی بتن و آرماتور خواهد شد. حتی از ریختن بتن روی زمین یخ زده و یا بتن خشک شده یخ زده اجتناب شود.

نکته: قبل از عملیات بتنی تمامی سطوح بتن ریزی از یخ و برف زدوده شود.

ریختن بتن در دمای زیر (15-) درجه سانتی‌گراد ممنوع است؛ مگر با ایجاد شرایط خاص و اجازه دستگاه نظارت. یکی از این شرایط خاص حجم بتن‌ریزی است. وقتی یک بعد بتن زیاد باشد دمای آن در اثر واکنش گرمازای سیمان افزایش می‌یابد. پس در دمای پایین امکان بتن‌ریزی در این مقاطع امکان‌پذیر است. بعد از ساخت بتن باید زمان رسیدن بتن به محل پمپاژ و ریختن بتن را کوتاه کرد. نوع وسیله حمل کننده و محافظت از دمای بتن هم اهمیت ویژه‌ای دارد.

تاثیر هوای سرد بر بتن
بتن غیراشباع تا رسیدن به مقاومت فشاری 5 مگاپاسکال و بتن اشباع تا رسیدن به مقاومت 25 مگاپاسکال باید از یخ زدن محافظت شود.

عملیات تسطیح بتن در هوای سرد با دقت بالا و بدون آب انداختگی انجام شود. آب اضافی روی سطح بتن در دمای پایین به راحتی یخ زده و سبب تخریب بتن می‌شود. مجریان بتن مکان پرتردد و باخطر فرسایشی باید این موضوع را رعایت کنند. استفاده از بتن دارای آب کم در هوای سرد بسیار توصیه شده است. آب اضافی در نهایت سبب کاهش مقاومت بتن می‌شود. یخ زدن بتن سبب ترک و تخریب بتن است.

تاثیر هوای سرد بر مشخصات بتن
بتن تازه یک حالت خمیری دارد. این ماده با گذشت زمان به یک جامد یکپارچه و مستحکم تبدیل می‌شود. رسیدن به یک استاندارد و بتن باکیفیت نیازمند شرایط مناسب است. یکی از عوامل اصلی در تهیه و تولید بتن خوب دمای محیط است.

بتن تازه تحت شرایط سرد آب و هوایی دچار مشکل می‌شود. درجه اشباع بتن تازه با گذشت زمان و پیشرفت واکنش آب و سیمان کم می‌شود. با سفت شدن نسبی بتن درجه اشباع از حد بحرانی کم‌تر خواهد شد. حداشباع بتن یعنی مقدار آب اضافی بتن در هوای سرد به راحتی یخ بزند و در یک سیکل ذوب و یخ زدن بتن را تخریب کند. وقتی بتن به مقاومت حداقل 5 مگاپاسکال برسد، درجه اشباع بتن از 80% کم‌تر می‌شود.

تاثیرهوای سرد بر مصالح بتن
هوای سرد دمای مجموعه مصالح بتن را کاهش می‌دهد. قبل از ساخت بتن دمای آب و سیمان و سنگدانه بسیار کم است. اگر بتن در دمای کم ساخته و ریخته شود؛ مشکلاتی را به وجود می‌آورد. دیرگیری بتن اصلی ترین مشکل در هوای سرد است. وقتی بتن با تاخیر سفت شود. به قالب بندی و مجموعه نگهدارنده نیروی بیش‌تری وارد شده و هزینه را بالا می‌برد.

در سرمای شدید برخی مصالح به طور کلی خاصیت خود را از دست می‌دهند. اگر تغییر فاز یک مایع به جامد به‌وجود آید بتن به طور کامل تغییر رفتار داده و حتی امکان از دست رفتن بتن وجود دارد. وزش باد شرایط هوای سرد را تشدید می‌کند. استفاده از بادشکن هم برای مقابله با سردی بتن یک روش مناسب است.

تاثیر هوای سرد بر سیمان
برای کم کردن زمان حفاظت از بتن در هوای سرد بهتر است از سیمان زودگیر و افزایش میزان سیمان مصرفی و کاهش نسبت آب به سیمان استفاده کرد. سیمان تیپ 3 برای هوای سرد مناسب است. سرمای بیش ازحد در گیرش سیمان اختلال ایجاد کرده و سبب کاهش مقاومت نهایی آن می‌شود. چون سیمان برای آغاز واکنش شیمیایی با آب نیاز به حداقل گرما و حرارتی دارد. سیمانی که ریزتر است، در دمای کم بیش‌تر با آب واکنش داده و سبب افزایش هیدراتاسیون و حرارت ناشی از آن می‌شود.

تاثیر هوای سرد بر سنگدانه
معمولا برای تامین دمای بتن سنگدانه خیلی موثر نیست و کم‌تر کسی سراغ گرم کردن این مصالح می‌رود. ولی استفاده از سنگدانه یخ‌زده مجاز نیست. اگر با گرم کردن آب به تنهایی به حداقل میزان لازم دما برای ساخت بتن نرسید، راه بعدی گرم کردن سنگدانه بتن است. اگر اختلاف دمای آب و سنگدانه هم بیش از 45 درجه شود، برای جلوگیری از مشکلات جانبی نظیر شکست سنگدانه و کاهش مقاومت آن اندکی دمای سنگدانه را باید بالا برد. قبل از افزودن سنگدانه یخ زده به بتن باید آن را گرم کرد.

توصیه شده که در صورت استفاده از آب گرم اول سنگدانه به مخلوط کن اضفه شود و سپس آب و سیمان افزوده شود. بهتر است در هنگام اضافه کردن سیمان دمای آب و سنگدانه زیر 40 درجه سانتی‌گراد باشد.

تاثیر هوای سرد بر افزودنی
اگر بتن در زمان عمل آوری اشباع شود؛ بهتر است که از مواد حباب‌ساز در بتن استفاده شود. در صورت استفاده از این مواد تا رسیدن به مقاومت 20 مگاپاسکال بتن نباید یخ بزند.

اگر از نمک دارای کلر برای جلوگیری از یخ زدن آب بتن استفاده شود؛ این بتن قابلیت کاربرد در مجاورت با فلز را ندارد. چون یون کلر فعال و با فلزات و فولاد واکنش داده و سبب خوردگی آن می‌شود. استفاده از ترکیبات روان کننده بتن بدلیل کاهش مصرف آب هم برای بتن ریزی در هوای سرد بسیار مناسب هستند.

تاثیر هوای سرد بر آب
آب در مصالح بتن بالاترین ظرفیت گرمایی ویژه را دارد. پس بیش‌ترین اثر هم با تغییر دما بر بتن می‌گذارد. محافظت از آب و بالا نگه داشتن دمای آب یعنی مراقبت از کل بتن در برابر یخ زدن. استفاده از آب داغ در حد جوشیدن در مخلوط بتنی به دلیل گیرش آنی سیمان ممنوع است.

آب قبل از اضافه شدن به بتن باید توسط آب‌گرم‌کن به دمای معینی رسیده و سپس به مخلوط اضافه شود. در حین اختلاط حفظ دمای آب برای ایجاد بستر مناسب برای واکنش هیدراتاسیون بسیار اهمیت دارد. پس از بتن ریزی هم جلوگیری از یخ‌زدن آب بتن و محافظت از آن ضامن کیفیت و سلامت نهایی بتن است.

استفاده از زودگیر و ضد یخ بتن در زمستان
با توجه به عیار سیمان و درجه هوا میزان مصرف ضدیخ تعیین می‌شود. هر چه هوا سردتر و یا سیمان بتن کم‌تر باشد افزودنی بیش‌تری نیاز است. چون سیمان در واکنش با آب حرارت تولید می‌کند هر چه بیش‌تر در بتن مصرف شود دمای مخلوط زیادتر خواهد شد. البته میزان مصرف ضدیخ بتن یک حداشباع دارد و استفاده بیش از این مقدار تاثیری در یخ نزدن آب نخواهد داشت.

بهتر است از پخش یکنواخت مواد افزودنی در بتن اطمینان حاصل شود. قبل از اضافه شدن به مخلوط مواد پودری را در آب حل کنید. مواد مایع هم رقیق و سپس استفاده شود. در سرما آب یخ زده و با سیمان واکنش نمی‌دهد. این آب را باید سریع در هیدراتاسیون مصرف و یا درجه انجماد آن را پایین آورد.

برای جلوگیری از توقف عملیات ساختمانی در یخبندان و تسریع در گیرش بتن در حدود 3 الی 5 ساعت و جلوگیری از یخ زدن آب بتن به آن افزودنی اضافه می‌شود. حفظ اسلامپ بتن در صورت افزودن ضدیخ و یا زودگیر بتن باید حفظ شود. پس مواد روان کننده تندگیر بهترین افزودنی برای هوای سرد است.

گرم کردن بتن
اگر نیاز به گرم کردن بتن باشد؛ باید فضایی بسته برای گرم کردن فراهم کرد. البته روشن کردن آتش روی بتن جوان مجاز نیست. در صورت تولید گاز دی‌اکسیدکربن در سطح بتن باید توسط تهویه خارج شود. دمای بتن در طول شبانه روز دو بار و مناطق حساس نظیر گوشه قالب در تماس با هوا اندازه‌گیری شود.

یکی از روش‌های بسیار پیشرفته گرم کردن کف محوطه بتن ریزی توسط المنت حرارتی الکتریکی و هم‌چنین قالب نگه‌دارنده بتن است.

تا رسیدن به مقاومت لازم در شرایط خاص گرم کردن بتن باید ادامه پیدا کند. با آزمایش غیرمخرب مثل چکش اشمیت و آزمایش فراصوت مقاومت بتن باید سنجیده شود.

محافظت از یخ زدگی
بلافاصله پس از ریختن بتن باید مراقب یخ زدن بتن بود. یخ زدن بتن در مقاطع نازک و قسمتی که بتن نمایان قرار است استفاده شود؛ بسیار اهمیت و خطر بالایی دارد. یخ زدن بتن در طول زمان سبب عدم واکنش آب و سیمان و کاهش مقاومت بتن خواهد شد.

ساخت بتن در هوای سرد
برای ساختن بتن در هوای سرد از سیمان پوزولانی و روباره‌ای استفاده نکنید. بدلیل حرارت‌زایی کم احتمال یخ زدن بتن وجود دارد. اگر بتن در معرض سیکل یخ و ذوب قرار دارد از مواد حباب‌زا استفاده کنید. از طرح اختلاطی استفاده شود که نسبت آب به سیمان آن کم‌تر از 0.5 باشد.

بعضا از محیط سرپوشیده برای حفظ دمای بتن استفاده می‌شود. این روش مخصوص کارگاه و کارخانه مجهز بتن است. ساخت و نگه‌داری این فضاها هزینه بالایی دارد. ولی گرم کردن مجموعه ماشین آلات و مصالح هزینه بسیار کمی در آینده خواهد داشت.

حمل بتن در هوای سرد
با در نظر گرفتن همه شرایط باید کامیون حمل بتن در مدت زمان کمتر از 90 دقیقه به محل بتن‌ریزی برسد. پوشاندن درب قسمت چرخاننده هم یک روش برای جلوگیری از دست رفتن دمای بتن است.

در کامیون‌های حمل بتن جدید یک سیستم گرم کننده مخزن تعبیه شده که مشکل حفظ دمای بتن را حل کرده است. مخزن این کامیون دوجداره و دارای گرم کن ویژه است.

روش های بتن ریزی در هوای سرد
بتن ریزی در هوای سرد تقریبا همانند بتن ریزی در هوای معمولی است؛ با این تفاوت که باید دمای بتن در طول بتن‌ریزی افت پیدا نکند.

اندازه گیری دمای بتن توسط دماسنج مخصوص مواد جامد

اگر زیرساخت حفظ دمای بتن فراهم نباشد، حتما باید از افزودنی‌های تندگیر بتن با نام تجاری ضدیخ بتن استفاده کرد. این مواد بتن‌ریزی در یخبندان را به امری بسیار راحت تبدیل کرده‌اند. تا قبل از کشف این مواد پروژه‌های معمولی که امکان گرم‌خانه نداشتند، به طور کلی تعطیل می‌شد.

اگر آب روی میلگرد یخ زده باشد بتن به آن خوب نمی‌چسبد. هر چه عمق قالب بتن ریزی بیش‌تر باشد، حداقل دمای بتن ریزی را می‌توان کاهش داد. یعنی در دمای کم‌تر از دمای اعلام شده می‌توان بتن ریزی کرد.

توجه داشته باشید که هر چه دمای بتن را بالاتر ببرید؛ به دلیل افت شدیدتر دما توجیهی برای بتن ریزی در دمای بسیار پایین وجود نخواهد داشت.

عمل آوری بتن در هوای سرد
بعد از بتن ریزی باید تدریجی و نه به صورت ناگهانی حفاظت بتن را تمام کرد. حداکثر مجاز افت دما پس از 24 ساعت باید با توجه به جدول زیر صورت پذیرد.

با توجه به گیرش طولانی‌تر بتن در هوای سرد زمان برداشتن قالب در هوای سرد بیش‌تر از زمان معمولی خواهد بود.

پوشاندن سطح بتن برای جلوگیری از یخ زدگی در فصل سرما. اگر با ایجاد فضای بسته و گرم کردن محیط بتن ریزی شاهد خشک شدن سریع بتن شدید. باید از مه پاش و یا رطوبت دهنده دیگر برای بتن استفاده کرد. خشک شدن سریع سطح بتن مشکلاتی در گیرش و مقاومت بتن ایجاد می‌کند.

بتن ریزی در زمستان
باید ها و نباید های بتن ریزی در هوای سرد
بتن از جمله متریال های بسیار سرسخت در ساختمان سازی های مدرن است. متریالی که می ‌تواند سال ‌ها بدون کوچکترین نقصانی همراه با استحکامی قابل توجه عمری طولانی داشته باشد. البته این متریال سرسخت ساختمانی در مراحل مقدماتی درست در زمانیکه باید تشکیل شود، مراقبت ‌های ویژه ‌ای را طلب می ‌کند. به هر صورت بتن متریالی است که با اختلاط آب و سیمان و ماسه در کنار شن ایجاد خواهد شد. هر گونه بی نظمی و یا به هم خوردن تعادل در این اختلاط می تواند در کیفیت نهایی بتن تاثیرات منفی بگذارد. گاها پیش می آید که این تأثیرات منفی تا آن اندازه غیرقابل قبول است که باید قید بتن تولید شده را بزنیم.

یکی از این حساسیت ها در امر بتن ریزی زمانی است که با افت شدید دما مواجه هستیم. بتن ریزی در هوای سرد نیاز به رعایت قواعد و دستورات خاصی است. در صورت عدم توجه به اصول مهندسی در هنگام بتن ریزی در هوای سرد، باید منتظر ایجاد تنش‌ هایی شدید در بطن بتن باشید. تنش هایی که می توانند به راحتی باعث ترک خوردن اعماق بتن باشند.

دلیل این حساسیت ها در عدم واکنش هیدراتاسیون سیمان در همراهی با آب سرد در دما های بسیار پایین است. جدا از مقوله یخ زدگی آب، سیمان نمی تواند واکنش های لازم با آب را در دما های پایین داشته باشد. حتی اگر آب مورد استفاده کاملاً روان و عاری از هر گونه یخ‌ زدگی باشد. به این دلیل است که بتن ریزی در هوای سرد در نهایت منجر به خلق بتنی است که به راحتی خرد می ‌شود. یک راه ‌حل مهندسی و کاملاً علمی برای مواجه بودن با این مشکل می ‌تواند استفاده از ضدیخ بتن باشد. البته استفاده از ضدیخ بتن باعث خواهد شد تا آب در تمام مراحل بتن ریزی در هوای سرد به حالت انجماد نرسد؛ اما این ضدیخ بتن قادر نخواهد بود که دمای آب را بالا نگه دارد.

اینکه آب منجمد نمی شود، دلیل بر دمای مطلوب آن نیست. در استفاده از ضدیخ بتن فقط دمای انجماد آب را پایین خواهیم برد تا حالت یخ ‌زدگی حاصل نشود؛ اما همچنان خطر عدم واکنش پذیری مطلوب سیمان با آب در دما های کمتر از ۵ درجه سانتیگراد در حین عملیات های بتن ریزی در هوای سرد کلیت ماجرا را تهدید خواهد کرد. از این رو باید راه حلی در جهت مقابله اصولی با افت دمای بتن در شرایط بحرانی در نظر داشت. مقابله ‌ای که در استفاده از ضدیخ بتن تنها آغاز شده است و پس از عملیات های بتن ریزی در هوای سرد پیگیری خواهند شد.

عملیات ‌های مهندسی شده در مقابله با افت دمای بتن
در ساخت بتن زمانیکه می ‌خواهیم عملیات بتن ریزی در هوای سرد داشته باشیم، در مرحله ساخت بتن می توان با استفاده از ضدیخ بتن خطر انجماد آب را از میان ببرد؛ اما برای سرعت بخشیدن به واکنش های شیمیایی سیمان لازم است تا عمل آوری بتن هر چه سریعتر به انجام رسد. مثلا اگر قرار است که بتن در سطح کار توسط یک ماله پروانه ای مسطح گردد و یا آنکه نیاز در استفاده از شمشه ماله می باشد، باید این عملیات‌ ها به سرعت صورت گیرد. از طرفی باید همراه با گرمایش های نقطه ای سعی در نگه داشتن دمای کل بتن در فضای بالاتر از ۵ درجه سانتیگراد داشت.

سرعت عمل برای انجام اموراتی مانند ویبره زنی بتن و یا استفاده از ماله پروانه ای، شمشه ماله و… برای تکمیل عملیات های بتن ریزی در هوای سرد بسیار ضرورت دارد. این عملیات ‌ها باید در همراهی با گرمایش های نقطه ای که می توانند دمای کل بتن را بالاتر از ۵ درجه نگه دارند همراه شوند. اما پس از عملیات دستگاه‌ هایی مانند ماله پروانه ای و یا شمشه ماله که تقریباً کار بتن ریزی را به انتها خواهند رساند، نمی توان بتن را به حال خود رها نمود. گرمایش نقطه‌ ای باید حداقل تا ۲۴ ساعت پس از عملیات بتن ریزی در هوای سرد همراه کار بماند؛ پس اگر این خطر وجود دارد که این گرمایش را نتوان به مدت طولانی و کاملاً اصولی تامین ساخت، لازم است در همراهی با ضدیخ بتن به نوعی عدم یخ زدگی تا ۲۴ ساعت آینده پس از عملیات بتن ریزی را تضمین نمود.

یکی از عمده مشکلات بتن ریزی در هوای سرد، عدم تهیه ضدیخ بتن مرغوب می باشد. متاسفانه شاهد تولید این متریال حساس و استراتژیک در سطح بازار به شکل زیرزمینی هستیم. تولیداتی که خارج از استاندارد و کاملاً متفرقه همراه با قیمتی نازل در سطح بازار دست به دست می‌ شود و در هر بار استفاده خطر نابودی استحکام یک سازه را به دنبال خواهند آورد. یکی دیگر از مشکلات در استفاده از ضدیخ بتن، به کار گیری از ترکیبات نمک طعام به عنوان ضدیخ بتن می باشد. نمک اگر چه می ‌تواند به خوبی باعث عدم یخ زدگی آب در بطن بتن باشد؛ اما در نهایت باعث فرسایش میلگرد های مانده در بتن های مسلح خواهد شد. چرا که نمک، آب بتن را در حالتی الکترولیتی برده و میلگرد های مانده در بتن یک سوی این الکترولیت خواهند شد.

ضدیخ بتن مرغوب به جهت تکمیل عملیات های بتن ریزی در هوای سرد بر پایه ترکیبات الکلی و نیتریتی تهیه می شوند. ترکیباتی که عاری از هر گونه خسارت بر بتن و میلگرد های مانده در آن خواهند بود.

دستورالعمل ‌های مقدماتی در هنگام بتن ریزی در هوای سرد
استفاده از سیمان های تیپ ۳ و یا زود گیر تا بتوان سرعت تشکیل بتن را افزایش داد.
استفاده از ضدیخ بتن با کیفیت بالا.
گرم نگه داشتن سطح قالب ها، آرماتور ها و عاری نمودن آنها از برف و یخ.
پوشاندن کامل بتن در انتهای کار همراه با برزنت و یا نایلون
عدم نگهداری مصالح در هوای سرد و یا در مواجه با باد و رطوبت های زمستانی
در نظر داشته باشید که رعایت هر یک از این اصول به تنهایی کفایت نتیجه مطلوب به جهت بتن ریزی در هوای سرد را نخواهد داشت. بتن ریزی در هوای سرد نیازمند به یک برنامه تدوین شده و کاملا مهندسی است. برنامه ای که در آن پیش بینی همه جوانب کار همراه با حساسیت های بالایی شده باشد.